Trần Minh
VAI TRÒ CỦA CHẤT XƠ ĐỐI VỚI CƠ THỂ
BẤM TIM HIỂU THÔNG TIN TAI ĐÂY
1.Chất xơ là gì
Chất xơ là một thành phần có trong các loại thực vật, trái cây, ngũ cốc và các loại hạt. Nói theo một cách khác, chất xơ là một loại carbohydrate không tiêu hóa được tìm thấy trong thực phẩm.
Nó được chia thành hai loại lớn dựa trên khả năng hòa tan trong nước:
– Chất xơ hòa tan: hòa tan trong nước và có thể được chuyển hóa bởi vi khuẩn “tốt” trong ruột. Chất xơ hòa tan được tìm thấy trong yến mạch, đậu Hà Lan, đậu, táo, trái cây họ cam quýt, cà rốt, lúa mạch và psyllium.
– Chất xơ không hòa tan: không hòa tan trong nước. Bột mì nguyên cám, cám lúa mì, các loại hạt, đậu và rau, chẳng hạn như súp lơ, đậu xanh và khoai tây, là những nguồn cung cấp chất xơ không hòa tan dồi dào.
Một số chất xơ không hòa tan có thể được tiêu hóa bởi vi khuẩn tốt trong ruột, và hầu hết các loại thực phẩm đều chứa cả chất xơ hòa tan và không hòa tan.
2.Vai trò của chất xơ đối với cơ thể
Chất xơ là một món qùa của thiên nhiên mà thượng đế ban tặng cho con người để tăng cường và bảo vệ sức khoẻ, nhưng còn không ít người chưa biết về vai trò của nó, chưa tận dụng món quà đó hoặc tận dụng chưa triệt để.
Cấu tạo chính của chất xơ đó là các phân tử cacbohydrat, cụ thể là monosaccarit hoặc là polisaccarit.
Về dinh dưỡng hầu hết chất xơ không có giá trị dinh dưỡng cho nên không được mọi người quan tâm.
Nhiều nghiên cứu cho thấy, chất xơ được thừa nhận có vai trò quan trọng trong điều trị và phòng ngừa những chứng bệnh mạn tính như: bệnh tim mạch, thừa cân béo phì, bệnh tiểu đường, bệnh táo bón, bệnh ung thư,…
3.Tác dụng của chất xơ đối với một số bệnh mãn tính
3.1 Tác dụng chống táo bón
Chất xơ giúp làm mềm phân, Chất xơ có tác dụng nhuận tràng, kích thích khả năng hoạt động của ruột già, do đó làm giảm khả năng táo bón. Nếu bạn đi phân lỏng, nhiều nước, chất xơ có tác dung hấp thụ nước, tăng khối lượng của phân và kích thích nhu động ruột làm tăng co bóp để tống phân ra ngoài. Đại tiện đều đặn hàng ngày giúp cơ thể đào thải chất độc thường xuyên và tránh việc ngấm chất độc từ phân vào máu.
BẤM TIM HIỂU THÔNG TIN TẠI ĐÂY
3.2 Chất xơ với bệnh thừa cân béo phì:
Người thừa cân béo phì thường hay ăn nhiều, nhất là chất mỡ, vì vậy năng lượng dư thừa tích tụ trong cơ thể tạo nên thừa cân béo phì. Thực phẩm giàu chất xơ thì ít chất béo, rất lý tưởng cho những người muốn g̵i̵ả̵m̵ ̵c̵â̵n̵ . Thực phẩm giàu chất xơ thời gian nhai lâu hơn, không tiêu hoá và hấp thụ ở dạ dày, thường làm cho người ta chóng no và no lâu, do đó giảm thèm ăn, phòng tránh được thừa cân béo phì. Nhu cầu khuyến nghị chất xơ cho người thừa cân béo phì là bằng nhu cầu của người bình thường (18 -20 gam chất xơ /ngày) cộng thêm 14 gam /ngày.
Chất xơ với bệnh tim mạch: Vì chất xơ làm giảm cholesterol bằng cách làm giảm chất béo LDL và tăng HDL. Nếu chế độ ăn nhiều bơ, cholesterol tăng cao, nhưng khi thêm chất xơ vào khẩu phần thì lượng cholesterol giảm xuống tới 20%. Cholesterol tăng cao trong máu là nguyên nhân gây một số bệnh tim mạch.
BẤM TIM HIỂU THÔNG TỊN TAI ĐÂY
3.3 Chất xơ với ung thư ruột già:
ung thư ruột già ngày càng xuất hiện nhiều do đời sống ngày càng cao “người xưa có câu nhà giàu ăn thịt, ít tiền ăn rau ”. Vì vậy các nhà dinh dưỡng khuyến khích giảm tiêu thụ chất béo và tăng thực phẩm có chất xơ để giảm ung thư ruột già. Chất xơ có tác dụng ngăn ngừa sự phát triển tế bào ung thư, vì nó làm giảm độc tính của tác nhân gây ung thư bằng cách hoà loãng hay vô hiệu hoá tác nhân này, làm giảm thời gian chất bã di chuyển trong ruột, làm giảm độ acid của phân bã và thay đổi môi trường vi trùng trong ruột. Việc giảm thời gian ruột già tiếp xúc với các thành phần độc có khả năng gây ung thư trong các thức ăn là rất quan trọng.
3.4 Chất xơ với bệnh ung thu vú:
Chất xơ không hoà tan trong nước làm giảm lượng estrogen trong máu, do vậy chất xơ có thể giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư vú.
3.5 Làm giảm lượng cholesterol trong máu
Cơ thể tổng hợp muối mật tại gan bằng nguyên liệu là cholesterol và đổ vào ruột non qua ống mật chủ. Tại ruột chất xơ hút nước sẽ nở ra và giữ muối mật trong các lớp nhầy rồi đẩy theo phân ra ngoài do đó làm giảm sự hấp thu lại muối mật.
Đặc biệt hơn chất xơ còn có tác dụng làm giảm cholesterol có hại (LDL) và tăng cholesterol có lợi (HDL). Vì vậy khẩu phần ăn có nhiều chất xơ sẽ giúp làm giảm lượng cholesterol trong máu.
3.6 Chất xơ với bệnh tiểu đường:
Tiểu đường là một bệnh do đường trong máu tăng cao. Bệnh do thiếu Insulin hoặc do giảm tác dụng của Insulin trong cơ thể. Chế độ ăn uống hợp lý, nếp sống năng động có thể giúp giữ bình thường đường trong máu. Dinh dưỡng là giải p̵h̵á̵p̵ hữu hiệu lại ít tốn kém và an toàn. Thực phẩm có chất xơ có nhiều khả năng bình thường hoá đường trong máu, giảm đường s̵a̵u̵ bữa ăn, tang c̵ô̵n̵g̵ hiệu của Insulin, đặc biệt là chất xơ tan trong nước rất tốt vì nó ngăn cản không cho đường hấp thụ vào ruột và làm giảm đường trong máu tới 30%. Người mắc bệnh tiểu đường cũng hay có biến chứng vữa xơ động mạch vì triglyceride lên cao. Chất xơ có thể làm giảm triglyceride và mỡ xấu LDL và làm tăng mỡ lành HDL. Nguồn thức phẩm tốt cho bệnh nhân tiểu đường là gạo đỏ, gạo lức, các loại ngũ cốc nguyên vỏ, bánh mỳ đen, ..
3.7 Ăn nhiều chất xơ để sống lâu hơn
Ăn nhiều chất xơ làm gia tăng tuổi thọ do làm giảm nguy cơ mắc một số bệnh liên quan đến tuổi tác như đái đường, tim mạch…
Kết quả cho thấy những người có sức khỏe tốt là những người ăn nhiều chất xơ và ít tiêu thụ các thức uống có gaz và đường
BẤM TIM HIỂU THÔNG TIN TẠI ĐÂY
4.Một số lưu ý khi dùng chất xơ:
Nên sử dụng chất xơ trong thiên nhiên hơn chất xơ chế biến, vì chất xơ trong thiên nhiên có hai loại tan trong nước và không tan trong nước.
Không nên ăn chất xơ nấu quá nhừ vì nó chuyển thành dạng bột đường. Vì vậy nếu có thể ăn rau vừa chín tới, đặc biệt rau sống và rau còn giòn.
Rửa trái cây và rau t̵r̵ư̵ớ̵c̵ khi dùng để loại bỏ hoá chất bảo vệ thực vật. Tốt nhất ăn trái cây không nên gọt vỏ vì lớp này có nhiều chất xơ không hoà tan trong nước.
Giữa hai bữa ăn, nên dùng trái cây khô khi đói.
Chất xơ trong khẩu phần ăn tăng từ từ để bộ máy tiêu hoá thích nghi được với món ăn khó tiêu này và tránh đầy bụng.
Uống nhiều nước, vì chất xơ hút khá nhiều nước trong ruột.
5.Nhu cầu chất xơ trong ngày
Mỗi ngày nên ăn bao nhiêu chất xơ là thắc măc của nhiều người. Để cung cấp cho cơ thể đầy đủ chất xơ, bạn cần tính toán lượng chất xơ vào cơ thể mỗi người. mỗi ngày người trưởng thành cần ăn trung bình 15 gram chất xơ. Phụ nữ cần 25 gram chất xơ mỗi ngày và với đàn ông cần bổ sung 38 gram chất xơ mỗi ngày.
BẤM TIM HIỂU THÔNG TIN TẠI ĐÂY
Để đặt lịch khám tại PHÒNG KHÁM, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE, hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY, đặt hẹn tư vấn từ xa qua video với các bác sĩ.
